Dat is de titel van het bekende boekje wat elke nieuwe ouder wel heeft gelezen. Het beschrijft de ontwikkeling van je baby en geeft je achtergrond om reacties van je baby te kunnen verklaren. Onmisbare kennis om jezelf vaak gerust te stellen dat er niets mis is met de baby, er is slechts sprake van een groeisprongetje.
Zover ik weet bestaan die boekjes niet om groeisprongetjes bij volwassen te herkennen. Dat is jammer, groeien doen we immers een leven lang.
Ik ontmoet veel mensen die niet meer groeien. De ontwikkeling staat stil, vaak al jaren. Dat zegt niets over tevredenheid of geluk.
Veel mensen zijn tevreden met een constante situatie. Het geeft voorspelbaarheid, rust, routine en zekerheid. Er is geen noodzaak om, wat goed gaat, te wijzigen. Dus wordt veiligheid gevonden in het handhaven van de bestaande situatie, de bestaande stabiliteit.
Niets mis mee. Handhaving van de status quo kan echter ook, onverwachts, een risico worden……..
Als de omstandigheden echt aanpassing of verandering vereisen is dat risico ineens aan de orde. Op dat moment wordt er gedrag gevraagd dat niet meer, in voldoende mate, door jou wordt beheerst. Ooit wist je het wel. Je wist je ooit wel tijdig aan te passen (aanpassingsvermogen, flexibiliteit) aan veranderende omstandigheden. Maar hoe lang is dat geleden?
Vergelijk het met je rijbewijs hebben gehaald maar niet (of erg weinig) kilometers te hebben gereden. Dan heb je wel de kennis maar die heb je niet (te weinig) toegepast. Gevolg: je rijvaardigheid is onder de maat. Vaardigheid ontstaat door kennis frequent in te zetten/toe te passen. Zet je die kennis niet/te weinig in dan verlies je de vaardigheid.
Het goede nieuws is dat iedereen het vermogen heeft om zich nieuwe kennis eigen te maken, oude kennis weer te vernieuwen en kennis weer vaker te gaan inzetten/gebruiken. Daardoor wordt iemand weer vaardig. Iedereen is daartoe bereid als het noodzakelijk is. Daar zit hem nu net de kneep. Beoordeling van de noodzaak is vaak een individuele afweging. Zo kan het zijn dat in een groepje van vier collega’s er twee die noodzaak wel zien, één nog niet en één helemaal niet. Ook als de directeur op de zeepkist zegt dat verandering noodzakelijk is wil dat niet zeggen dat iedereen de noodzaak inziet. Die directeur kan dat wel zeggen maar ik zie het nut er niet van in.
Tja, was alles maar zo duidelijk als een zichtbaar uitslaande brand. Dan is er geen verschil van mening over de noodzaak om het huis te verlaten.
Als ik de noodzaak ergens van in zie pas ik mijn gedrag aan, ook als ik dat jaren niet meer heb gedaan. Ik maak een simpele verlies/winstrekening. Als daaruit blijkt dat niet aanpassen een groter risico is dan wel aanpassen dan pas ik mijn gedrag aan. Valt die balans anders uit dan doe ik het niet. Laten we eerlijk zijn: niet aanpassen is (op de korte termijn) veel comfortabeler en veel minder confronterend.
Wel aanpassen, zeker na jaren, is zoiets als opnieuw geboren worden. Je ziet aankomen dat alle zekerheden van nu (straks) zullen wegvallen. Voor het eerst sinds lange tijd, of misschien wel voor het eerst in je leven, ervaar je dat de enige zekerheid die overblijft jij zelf bent. Alle andere zekerheden vallen weg.
Dát is doodeng.
Je doet het wel, je aanpassen. Je oefent in kleine stapjes, neemt wat vaker een andere weg naar huis dan de gebruikelijke. Zoekt een andere werkplek dan je vertrouwde werkplek, past je lunchtijd aan, stapt in een project waar je met andere collega’s (nog nooit ontmoet) gaat samenwerken. Gaat naar een (goede) acupuncturist in plaats van de huisarts.
Ogenschijnlijk mini stapjes maar voor jou stapjes met een enorme impact. Je laat het niet merken maar je hebt het er (soms) Spaans benauwd van. Ik zeg; hulde, je verdient een standbeeld, ga door, bouw uit, ik ben enorm trots op je.
Je bent bezig om de regie terug te pakken over jouw leven. Je bent bezig om je op onbekend terrein te begeven. Daardoor doe je nieuwe inzichten, kennis en vaardigheden op. Dat heb je te lang niet gedaan, jij hebt de moed gehad om die stappen nu wel weer te zetten. En als je het even niet meer ziet zitten en dreigt op te geven of te capituleren……..
Dan heb je een veilige coach achter de hand! Die moedigt je aan en steunt je in jouw (embryonale) ontdekkingstocht. Een coach die jou laat inzien dat de pijntjes die jij nu voelt normaal zijn. Dat jij nu groeisprongetjes doormaakt door je andere (nieuwe) manier van bewegen. Dat die sprongetjes niet verontrustend maar normaal zijn.
Een goede coach laat jou beseffen:
Oei, ik groei !